Scroll down Ga terug naar het overzicht

Een pruikenbol

Delft, blauw/wit chinoiseriedecor , circa 1685

Herkomst: Delft, Plateelbakkerij: De Metalen Pot

Gemerkt: LC = Lamertus Cleffius + AV in monogram

Datering: Circa 1685

Afmeting: Height: 25 cm

Provenance:

Salomon Stodel Antiquités, Amsterdam, 1994, gekocht door Dr Anton C.R. Dreesmann;

Christie’s Amsterdam, 16 april 2002 lot 1294.

Opmerking: identiek exemplaar in Rijksmuseum Amsterdam

 

Pruikenstandaards zijn een van de meest curieuze voorwerpen uit het einde van de zeventiende eeuw. Juist in die periode ontstaan er zogenaamde pruikenkabinetjes in kastelen zoals Middachten bij de Steeg, en Cannenburch te Vaassen. Een vrijwel identieke pruikenbol, eveneens voorzien van het merk van Lambertus Cleffius, maakt deel uit van het legaat van mevrouw Aronson Stigter aan het Rijksmuseum te Amsterdam. En twee verwante exemplaren in de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in Brussel.

Delfts aardewerk voorzien van het LC merk valt op door de relatief schaarse- (lege-) maar altijd uiterst verfijnde chinoiseriedecoratie waarbij het ongedecoreerd gebleven witte gedeelte, wel degelijk deel uitmaakt van de compositie. Dit is opmerkelijk omdat doorgaans het overvol gedecoreerde Delfts als blijk van welstand werd gezien. Van Dam heeft twijfels over de functie van het object en vindt het eerder een ornament. Pruikenstandaards zijn niet allen in Delft vervaardigd maar ook in diverse faïence centra in Frankrijk o.a. in Rouen en wel van diverse afmetingen. Interessant is in dit verband de onlangs gepubliceerde porseleinverzameling bijeengebracht door de Amsterdamse bankier W.F. Heukelom (1858-1937) door Jan van Campen, conservator Aziatische exportkunst aan het Rijksmuseum.

In deze collectie, die als ‘single owner sale’ in 1937 bij Sotheby’s in Londen onder de hamer kwam, waren twee ‘pruiken of hoedenstandaards’ van blauw gedecoreerd Kangxi porselein, waarvan de vorm toch wel doet denken aan die van de pruikenbol. Vanouds worden deze zeer zeldzame objecten, in verband gebracht met wat we dan noemen een hoofdbedekking.

Prijs op aanvraag